اطلاعات کافی درباره انواع لوله‌های فاضلاب، برای طراحی سیستم‌های لوله‌کشی مدرن در بناهای مسکونی، تجاری و اداری، اساسی و ضروری است. این لوله‌ها که وظیفه اساسی دفع پساب و هدایت آب را بر عهده دارند، به دلیل نقش حیاتی‌شان در بهداشت و سلامت عمومی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. با پیشرفت‌های تکنولوژیکی، تنوع گسترده‌ای از لوله‌های فاضلاب با متریال‌ها و کاربردهای مختلف در دسترس قرار گرفته است که ما در این مطالعه به معرفی و تحلیل آن‌ها می‌پردازیم.
لوله‌های فاضلاب در هر منطقه برای دور کردن آب فاضلاب خانه‌ها و مناطق صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. در حال حاضر، تنوع در لوله های فاضلاب بسیار است که برای انواع مشکلات زهکشی کاربرد دارند. امروزه پرکاربرد ترین لوله‌های فاضلابی، لوله‌های فاضلاب پی وی سی و پلی اتیلن و لوله کاروگیت هستند. با این حال، به جز این موارد ذکر شده، در صنعت انواع لوله های فاضلاب کاربرد دارد که جریان آب را با مهارت هدایت می‌کنند.
دسته‌بندی لوله‌های فاضلاب بر اساس جنس و کاربرد:
لوله‌های فاضلابی به کار رفته در ساختمان‌ها را می‌توان بر اساس مواد اولیه تولیدی، روش اتصالات و کاربردهای متنوع آن‌ها، به چندین دسته تقسیم کرد. در جدول زیر یک دسته‌بندی کلی از این لوله‌ها ارائه شده است که در ادامه به تفصیل به تحلیل ویژگی‌های هر کدام خواهیم پرداخت.
مقایسه‌ای انواع لوله‌های فاضلابی و کاربردهای آن‌ها:
- لوله فاضلاب چدنی و مسی: مورد استفاده در سیستم‌های لوله‌کشی و جمع‌آوری آب‌های سطحی
- لوله فاضلاب گالوانیزه: کاربرد در تهویه، تخلیه چاه‌های فاضلاب و آبرسانی
- لوله فاضلاب پلی اتیلن: به کار برده شده برای انتقال فاضلاب ساختمان‌ها و سیستم‌های شهری
- لوله فاضلاب پلیکا و PVC: استفاده در فاضلاب خانگی
- لوله فاضلاب بتنی و سفالی: کاربرد در فاضلاب ساختمانی و شهری
- لوله فاضلاب پوش فیت: مورد استفاده در سیستم‌های فاضلاب ساختمان
- لوله فاضلاب پلی پروپیلن: به کار رفته در سیستم‌های فاضلاب و انتقال آب مصرفی
تقسیم‌بندی بر اساس متریال:
- لوله‌های فلزی: چدنی، مسی، گالوانیزه
- لوله‌های غیر فلزی: پلی اتیلن، پلیکا، پوش فیت، بتنی، سفالی
دسته بندی انواع فاضلاب ها
انواع فاضلاب‌ها را می‌توان از جهت نوع تولید به پنج دسته به صورت زیر بررسی کرد.
- فاضلاب خانگی مثل شستشو، استحمام
- فاضلاب‌های صنعتی مانند کارخانجات،کارگاه ها
- مراکز تجاری مثل مراکز خرید
- فاضلاب مراکز عمومی و اداری مانند بیمارستان، پادگان
- سیلاب‌ها و آب‌های روان سطحی
لوله‌های فاضلاب چدنی و مسی:
لوله‌های فاضلابی چدنی به عنوان یکی از قدیمی‌ترین اعضای خانواده لوله‌های فاضلاب شناخته می‌شوند. این لوله‌ها از چدن ریخته‌گری با آلیاژهای متنوع تولید می‌شوند، که ترکیبات آن بسته به شکل، طول و کاربرد متفاوتی که لوله باید ایفا کند، متغیر است. بیشترین کاربرد این لوله‌ها در شبکه‌های لوله‌کشی فاضلاب و دفع آب‌های سطحی می‌باشد. مزایای استفاده از لوله‌های چدنی عبارتند از:
- مقاومت بالا در برابر فرسایش و پوسیدگی نسبت به سایر لوله‌های فلزی
- دوام و استحکام در مقابله با نیروهای بیرونی
- اقتصادی و مقرون‌به‌صرفه بودن
- مطابقت با استانداردهای بهداشتی عالی برای جلوگیری از آلودگی فاضلاب‌های خطرناک
لوله‌های چدنی، که روزگاری پیشرو در عرصه لوله‌کشی بودند، اکنون به دلیل وزن زیاد و حساسیت به خوردگی ناشی از مواد شیمیایی، به تدریج کنار گذاشته شده‌اند.
لوله‌های مسی نیز از دیرباز در سیستم‌های آبرسانی و فاضلاب شهری کاربرد داشته‌اند. با این حال، استفاده از آن‌ها در زمان حاضر به دلیل هزینه‌های بالای مس، امکان زنگ‌زدگی، و نامناسب بودن در شرایط آب و هوایی سرد، به شدت کاهش یافته است.
لوله‌های فاضلابی گالوانیزه
لوله‌های فاضلابی گالوانیزه در دو متریال عمده فولاد و آهن عرضه می‌شوند و به طول‌های استاندارد 6 متر و قطرهای متغیر از 1.2 تا 8 اینچ تولید می‌گردند.
لوله‌های گالوانیزه فولادی، با لایه‌ای از روی مغزی برای افزایش طول عمر و جلوگیری از زنگ‌زدگی پوشانده می‌شوند. آن‌ها عمدتاً برای تهویه مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما در مواردی نیز برای دفع آب‌های فاضلاب و انتقال آب به کار می‌روند.
لوله‌های گالوانیزه آهنی با رنگ مایل به خاکستری و جنسی از آهن سفید نورد شده، در بازار به عنوان لوله‌های “آهنی سفید” شناخته می‌شوند. اگرچه کاربرد آن‌ها شبیه لوله‌های فولادی است، اما به لحاظ وزن و ظاهر، سنگین‌تر و کم‌نورتر هستند.
لوله‌های پلی اتیلن
لوله پلی اتیلن (PE)، با تکنیک اتصال حرارتی، در سیستم‌های فاضلاب ساختمانی و شهری به کار می‌روند و به دلیل این نوع اتصال، مقاومت قابل توجهی در برابر فشار و ضربات بیرونی دارند.
این لوله‌ها، که بخشی از طیف گسترده‌ای از لوله‌های فاضلاب را تشکیل می‌دهند، به دلیل وزن کم و دوام بالا، به یک گزینه مطلوب تبدیل شده‌اند.
لوله‌های فاضلاب پلیکا
لوله‌های فاضلاب پلیکا (PVC) به عنوان یکی از مرغوب‌ترین و پرکاربردترین انواع لوله‌های موجود در ایران شناخته می‌شوند. این لوله‌ها از پلی وینیل کلراید ساخته شده‌اند و ویژگی منحصربه‌فرد آن‌ها، عدم انتشار آتش است، به این معنی که تنها بخشی که در تماس با آتش است می‌سوزد و حریق به سایر نقاط سرایت نمی‌کند.
لوله‌های PVC نه تنها سبک و مقاوم در برابر مواد شیمیایی هستند، بلکه هیچ‌گاه دچار زنگ‌زدگی یا رسوب‌گذاری نمی‌شوند. با این حال، آن‌ها نیز چالش‌هایی دارند؛ به‌خصوص تمایل به ترک خوردگی و شکنندگی در دماهای زیر صفر، که این امر مانع از استفاده آن‌ها در سیستم‌های آب گرم می‌شود.
لوله‌های فاضلاب بتنی
لوله‌های فاضلاب بتنی و سفالی به عنوان انتخاب‌های دوستدار محیط زیست در عرصه سیستم‌های فاضلابی مطرح هستند. این لوله‌های بتنی دارای خصوصیات برجسته‌ای هستند:
- دوام و پایداری فوق‌العاده
- همخوانی عالی با اصول زیست‌محیطی
- مقاومت در برابر حریق
- اقتصادی و به‌صرفه
- سهولت در نصب
از سوی دیگر، لوله‌های سفالی نیز به خاطر استحکام و سازگاری با محیط زیست مورد توجه قرار می‌گیرند، اما آن‌ها در معرض خطر ترک خوردگی بر اثر عوامل آب و هوایی نامساعد یا فشارهای بیرونی قرار دارند. به منظور افزایش مقاومت و عمر آن‌ها، امروزه اغلب با پوششی از بتن محافظت می‌شوند. این روش، گرچه به قوام لوله‌ها کمک می‌کند، اما می‌تواند به کاهش طول عمر موثر آن‌ها و افزایش احتمال گرفتگی‌های مکرر منجر شود.
لوله‌های پوش فیت
لوله‌های پوش فیت، نماینده‌ای از جدیدترین نسل لوله‌های فاضلاب در جهان هستند که از ماده پلی پروپیلن ساخته شده‌اند. مزیت‌های قابل توجهی که این لوله‌ها ارائه می‌دهند عبارتند از:
- نصب و راه‌اندازی بسیار سریع و بدون دردسر
- مقاومت فوق‌العاده در مقابل فرسودگی و ترک خوردگی
- اتصالات مجهز به سوکت و واشر که نشتی آب را به خوبی جلوگیری می‌کنند
- عدم اشتعال و ایمنی در برابر آتش
لوله‌های پلی پروپیلن
لوله‌های پلی پروپیلن، به‌عنوان یکی از ارجح‌ترین گزینه‌ها برای لوله‌کشی فاضلاب ساختمانی، به دلیل ویژگی‌هایی چون مقاومت بالا و وزن سبک‌شان شناخته می‌شوند. این لوله‌ها در مدل‌های گوناگونی عرضه می‌شوند که همگی آن‌ها برای سیستم‌های فاضلابی و انتقال آب مورد استفاده قرار می‌گیرند.
آشنایی با انواع لوله‌های فاضلاب خانگی و شهری چه سودی برای ما دارد؟
درک گسترده از سیستم‌های لوله‌کشی فاضلاب در ساختمان‌ها و شهرها نه تنها برای عملیات جمع‌آوری و دفع آب‌های مصرفی از اهمیت بالایی برخوردار است، بلکه در افزایش کیفیت آبرسانی نیز نقش کلیدی دارد. آگاهی از تنوع لوله‌های موجود و خصوصیات ویژه هر کدام، به ما کمک می‌کند تا انتخاب‌های آگاهانه‌ای داشته باشیم که نتیجه‌اش خرید محصولات متناسب و با دوام خواهد بود. این انتخاب هوشمندانه نه تنها از مشکلات احتمالی نظیر نشتی و هدررفت آب و مسائل زیست‌محیطی جلوگیری می‌کند، بلکه از نشست بنا نیز پیشگیری به عمل می‌آورد.
با این دانش می‌توانید بودجه‌ای مقرون‌به‌صرفه را برای سیستم لوله‌کشی خود اختصاص دهید و از هزینه‌های اضافی ناشی از تعمیرات یا تعویض‌های مکرر بکاهید.
قیمت لوله‌های فاضلاب
قیمت لوله‌های فاضلاب در بازار به شدت متغیر است و هر فروشنده‌ای ممکن است نرخ متفاوتی ارائه دهد. ما به مشتریان گرامی توصیه می‌کنیم پیش از انجام خرید، با دقت و پس از استعلام کامل قیمت‌ها، اقدام به خریداری نمایند. یکی از فاکتورهای تعیین‌کننده قیمت، سایز و ابعاد لوله‌هاست. لوله‌های پلی اتیلن در سایزهای گوناگون تولید می‌شوند و هر سایز توانایی تحمل فشار خاصی را دارد. به این ترتیب، ضخامت لوله‌های پلی اتیلن به عنوان یکی از عوامل اصلی در تعیین قیمت محسوب می‌گردد.
راهنمای خرید لوله فاضلاب پلی اتیلن
برای خرید لوله‌های فاضلاب پلی اتیلن از شرکت سداب پلیمر، شما می‌توانید با کارشناسان فروش ما تماس بگیرید. لازم به ذکر است که قیمت این محصولات به دلیل نوسانات بازار و سایر عوامل مرتبط، دائما در حال تغییر است. برای کسب اطلاعات دقیق و آشنایی با مجموعه محصولات پلی اتیلن، با مشاوران متخصص سداب تماس حاصل فرمایید.
خلاصه‌ای از مطالب گفته شده
تا کنون آموختیم که لوله‌های فاضلاب متداول در منازل و شهرها به انواع چدنی، مسی، گالوانیزه، پلی اتیلن، پلیکا، پوش فیت، بتنی، و سفالی تقسیم می‌شوند. هر یک از این انواع دارای ویژگی‌ها و مصارف خاص خود هستند که متناسب با جنس و نوع استفاده در سیستم‌های فاضلابی به کار می‌روند.
اگر در پی نصب یا تعویض لوله‌کشی هستید، داشتن یک درک اولیه از این تنوع لوله‌ها می‌تواند به شما در انجام یک انتخاب آگاهانه کمک کند.
اما مراقب باشید، حتی با انتخاب بهترین لوله‌ها نیز، بی‌توجهی به نکات فنی می‌تواند منجر به گرفتگی شود. در چنین شرایطی، استفاده از خدمات یک متخصص لوله‌بازکنی اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.